Cengiz Aytmatov

Yaşamı

Cengiz Aytmatov 12 Aralık 1928 tarihinde Kuzeybatı Kırgızistan'daki Talas eyaletinin Şeker köyünde doğdu. Babası Torekul Aytmatov, Sovyet Kırgızistan'ın da seçkin devlet adamı idi, ancak 1937'de tutuklandı ve 1938'de kurşuna dizildi. Tatar kızı olan annesi Nagima Hamziyevna Abdulvaliyeva tiyatro aktrisi idi. Adı, Cengiz Han'dan esinlenerek konulmuştur.


Gençliği sıkıntılı bir döneme denk gelmişti. O dönemde zaten yeni yerleşmeye başlayan siyasi sistemle, bir de savaşla mücadele etmek zorundaydı. Çok genç yaşta çalışmaya başladı; çünkü II. Dünya savaşının SSCB üzerindeki etkileri gençleri de etkiliyordu, yetişkinler savaşta olduklarından, gençlere büyük iş düşüyordu. On dört yaşında köyündeki sekreterliğe girdi. Burada tarım makinelerinin sayımı, vergi tahsildarlığı gibi işlerde çalıştı.



Köyünden, Kazakistan'a giderek Cambul Veterinerlik Teknik Okulunda okudu.Daha sonra şimdiki Kırgızistan'ın başkenti olan Bişkek'e giderek burada Frunze Tarım Enstitüsünde öğrenimine devam etti. Ardından Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü'ne geçti ve 1956 ile 1958 yılları arasında Moskova'da okudu.


Yazmaya bu yıllarda Pravda gazetesinde başladı. Yazdığı eserleriyle üne kavuştu ve 1957 yılında Sovyet Yazarlar Birliği'ne üye kabul edildi. Eserleri yüz elliyi aşkın dile tercüme edildi. 1990-1994 yıllarında Sovyetler Birliğini ve Rusya'yı, sonra ise 2008 yılana kadar Kırgızistan Cumhuriyetini büyük elçi olarak temsil etti.



Aytmatov, Gün Olur Asra Bedel romanının film çekimleri için gittiği Rusya'nın Tataristan Cumhuriyetinin başkenti Kazan'da 16 Mayıs 2008 tarihinde rahatsızlandı ve böbrek yetmezliği teşhisiyle Almanya'ya gönderildi. Almanya'nın Nürnberg kentindeki Klinikum Nord'da tedavi gören Cengiz Aytmatov, komaya girdi. 10 Haziran 2008 tarihinde Nürnberg'de hayatını yitirdi.

Cengiz Aytmatov'un Eserleri

• Dağlar Devrildiğinde - Ebedi Nişanlı (Son Romanı - 2007) 
• Darağacı - Dişi Kurt'un Rüyaları (1988) 
• Gün Olur Asra Bedel (1980) 
• Fuji Yama, Fuji Dağının Tepesi (1973) 
• Beyaz Gemi (1970) 
• Selvi Boylum Al Yazmalım(1970) 
• Elveda, Gül sarı (1966) 
• Dağlar ve Steplerden Masallar (1963) 
• İlk Öğretmenim (1962) 
• Cemile (1958) 
• Yüzyüze (1957) 
• Zorlu Geçit (1956) 
• Toprak Ana 
• Cengiz Han'a Küsen Bulut 
• Çocukluğum 
• Kızıl Elma (Hikaye) 
• Hiroşimalar Olmasın 
• İlk Turnalar 
• Gül Sarı 
• Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek 
• Sultan Murad 
• Kassandra Damgası